Anders kijken naar monumenten
In Den Haag staan meer dan 500 monumenten en kunstwerken. Denk aan standbeelden en gedenkstenen. Ze vertellen verhalen uit het verleden. Maar wat kunnen mensen van nu met de boodschap van toen? En hoe vaak kijkt u écht naar een monument?
Het proefproject ‘MoNUment – Spiegel naar het Verleden’ was een voorstel aan de gemeenteraad. De gemeente wil met dit project laten zien waarom monumenten belangrijk zijn. Monumenten en het verhaal erachter zetten aan het denken. Bijvoorbeeld over wat mensen in de toekomst wel of juist niet opnieuw willen meemaken.
Stilstaan bij Haagse monumenten
Monumenten horen bij een stad, maar veel mensen lopen er langs zonder écht te kijken. Het project koos 3 bijzondere Haagse monumenten om bij stil te staan. In de toekomst volgen misschien meer monumenten.
Tussen 13 september en eind oktober staan deze monumenten om beurten 3 weken in de belangstelling. Het monument wordt ingepakt met een spiegelfolie en is niet meer zichtbaar. Na 3 dagen gaat de folie eraf en wordt het spiegelmeubel geplaatst. Dit is een zuil met 4 losse, beweegbare spiegels. Hierdoor verandert de weerspiegeling. Wanneer je een stap opzij doet kijk je weer heel anders naar het standbeeld. Dit laat zien dat er nooit 1 manier is om naar het verleden te kijken.
Tegenover het Binnenhof op stadsplein De Plaats, midden in het politieke centrum van Den Haag, staat het Begin externe link: standbeeld van Johan de Witt(Externe link), eind externe link.. Frederik Engel Jeltsema maakte het standbeeld in 1918. Het herinnert aan een belangrijk moment in de Nederlandse geschiedenis: de gewelddadige dood van raadpensionaris Johan de Witt in 1672. Hij was in die tijd de belangrijkste politicus van Nederland. Het was de een-na-laatste politieke moord in Nederland. Pim Fortuyn was de laatste in 2002.
Dit monument roept belangrijke vragen op over verlies van vertrouwen en de gevolgen van verdeeldheid:
- Hoe blijven mensen in gesprek, ook als ze het oneens zijn?
- Wat te doen in een tijd van crisis en verdeeldheid?
- Wat betekent democratie?
- Hoe wordt het vrije woord beschermd?
Aan de Zeekant in Scheveningen staat het Begin externe link: Nationaal Monument voor de Koninklijke Marine(Externe link), eind externe link.. Mari S. Andriessen maakte het monument in 1966. Het monument eert de moed en het verzet van de marine tijdens oorlogstijd. Het vertelt het verhaal van mensen die zich inzetten voor vrede, vaak onder moeilijke en gevaarlijke omstandigheden.
Dit monument zet aan het denken over keuzes in zware tijden:
- Iemand helpen die u niet kent: hoe ver moet u daarbij gaan?
- Hoe houdt u het thema vrede levend in uw omgeving?
- Wat kunt u zelf doen voor het beschermen van vrede?
- Wat kunt u doen tegen onrecht?
Dit Begin externe link: monument(Externe link), eind externe link. aan het Thomsonplein is gemaakt in 1918 door Charles van Wijk en Arend Odé in 1918. De Nederlandse majoor Lodewijk Willem Johan Karel Thomson (1869-1914) was het eerste internationale slachtoffer van een vredesmissie. Hij sneuvelde op 14 juni 1914 in Albanië. Samen met 16 andere Nederlandse militairen was hij uitgezonden. Zij waren een voorloper van de huidige blauwhelmen.
Dit monument nodigt uit stil te staan bij belangrijke thema’s als neutraal blijven, vredesmissies en verzoening:
- Wat is de rol van defensie in onze tijd?
- Hoe kan de samenleving bijdragen aan vrede in de wereld?
- Wat betekent voor elkaar klaarstaan?
